دوخت ترک بتن

دوخت ترک بتن، راهکاری مهندسی برای تقویت و بازیابی سازه‌های بتنی

ترک‌های بتن به دلایل مختلفی از جمله تنش‌های مکانیکی، جمع‌شدگی، تغییرات دمایی، بارگذاری بیش از حد و خوردگی میلگردها ایجاد می‌شوند. اگر این ترک‌ها به‌درستی ترمیم نشوند، می‌توانند منجر به کاهش استحکام سازه، نفوذ آب و مواد شیمیایی و در نهایت تخریب ساختاری می شوند. یکی از روش‌های مؤثر و مهندسی برای اصلاح ترک‌های عمیق، دوخت ترک بتن است که موجب افزایش دوام، جلوگیری از گسترش ترک و تقویت سازه‌های بتنی می‌شود.

مفهوم و عملکرد دوخت ترک بتن

دوخت ترک بتن روشی است که در آن میلگردها یا اتصالات فولادی مخصوص در امتداد ترک و بصورت قائم بر آن نصب شده و با بتونه اپوکسی یا ملات مخصوص پر می‌شوند. این روش باعث ایجاد یک اتصال مکانیکی بین دو طرف ترک شده و از بازشدگی مجدد آن جلوگیری می‌کند.

مکانیزم عملکرد دوخت ترک به بازگرداندن پیوستگی بتن و کاهش تمرکز تنش در ناحیه آسیب‌دیده مربوط می‌شود. در این روش، میلگردهای مهندسی‌شده مانند گیره‌های تقویتی عمل کرده و مانع از گسترش ترک‌های سازه‌ای می‌شوند.

ویژگی‌ها و مزایای دوخت ترک بتن

افزایش مقاومت سازه‌ای بتن – اتصالات مکانیکی باعث تقویت بتن و کاهش احتمال گسترش ترک‌ها می‌شوند.
جلوگیری از بازشدگی مجدد ترک‌ها – با ایجاد اتصال فیزیکی بین دو طرف ترک، استحکام بتن افزایش یافته و ترک دیگر گسترش نمی‌یابد.
تقویت ناحیه آسیب‌دیده– میلگردهای تعبیه‌شده باعث توزیع یکنواخت تنش‌های وارده و کاهش ضعف ساختاری در بخش آسیب‌دیده می‌شوند.
افزایش دوام سازه در برابر لرزش و بارهای دینامیکی – این روش برای ترمیم ترک‌های ناشی از زلزله، ارتعاشات مکانیکی و بارگذاری متناوب ایده‌آل است.
مقاومت بالا در برابر نفوذ آب و مواد شیمیایی – استفاده از رزین اپوکسی یا ملات‌های مخصوص موجب کاهش نفوذ‌پذیری سازه می‌شود.

مراحل اجرای دوخت ترک بتن

۱. بررسی ترک‌ها و ارزیابی ساختاری
قبل از اجرای دوخت ترک، لازم است نوع ترک، میزان آسیب و تأثیر آن بر عملکرد سازه بررسی شود. مهندسان با استفاده از آزمایش‌های غیرمخرب مانند اسکن اولتراسونیک و تست چکش اشمیت وضعیت ترک را تحلیل می‌کنند.

۲. آماده‌سازی سطح ترک
سطح ترک باید کاملاً تمیز و عاری از گرد و غبار، آلودگی و ذرات سست بتنشود تا اتصالات فولادی و مواد ترمیمی به‌خوبی در سطح بتن جای گیرند.

۳. ایجاد سوراخ‌های تزریق و جایگذاری میلگردهای دوخت
سوراخ‌هایی در امتداد ترک با **فواصل منظم** ایجاد می‌شود و میلگردهای مخصوص یا صفحات اتصال در داخل این سوراخ‌ها قرار می‌گیرند. این میلگردها نقش پایداری مکانیکی و جلوگیری از گسترش ترک‌ها را دارند.

۴. تزریق رزین اپوکسی یا ملات مخصوص
پس از جایگذاری میلگردها، فضای ترک با رزین اپوکسی یا ملات‌های ترمیمی با مقاومت بالا پر می‌شود تا علاوه بر اتصال مکانیکی، چسبندگی داخلی ترک‌ها نیز افزایش یابد.

۵. اصلاح و پرداخت سطح
پس از سخت‌شدن مواد ترمیمی، سطح بتن تمیز و اصلاح می‌شود تا ظاهر سازه حفظ شده و عملیات ترمیم به‌صورت یکپارچه اجرا شود.

موارد کاربرد دوخت ترک بتن در سازه‌ها

دوخت ترک بتن یک روش قابل‌اعتماد برای ترمیم سازه‌های بتنی بزرگ و تحت بارگذاری‌های سنگین است. این روش در پروژه‌های عمرانی و صنعتی زیر کاربرد دارد:

– ترمیم ترک‌های پل‌ها، تونل‌ها و ستون‌های بتنی
– اصلاح ترک‌های ناشی از لرزه‌های زلزله در ساختمان‌های مرتفع
– بازیابی پایداری بتن در تأسیسات صنعتی و مخازن ذخیره‌سازی
– تقویت بتن در سدها و سازه‌های آبی
– ترمیم سازه‌های بتنی در محیط‌های خورنده مانند تصفیه‌خانه‌ها و کارخانه‌های شیمیایی

جمع‌بندی و اهمیت دوخت ترک بتن

دوخت ترک بتن یک روش مهندسی و مؤثر برای ترمیم ترک‌های عمیق سازه‌های بتنی است که موجب افزایش مقاومت، کاهش خطر تخریب و بهبود عملکرد سازه می‌شود. اجرای صحیح این روش نه‌تنها باعث افزایش عمر مفید سازه‌های بتنی خواهد شد، بلکه از گسترش آسیب‌ها و هزینه‌های تعمیرات آینده نیز جلوگیری می‌کند.

اگر نیازمند مشاوره تخصصی‌تر دربارهانتخاب روش مناسب ترمیم ترک بتن هستید، با کارشناسان انستیتو ملی تعمیرات بتن ایران در تماس باشید